۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «حاج آقا زائری» ثبت شده است

درباره انتقاد محسن مهدیان به حجت‌الاسلام زائری


حرف‌های زائری را بد می‌فهمید/ امر به معروف ناقص خودش منکر است


محمد صادق دهنادی

محسن مهدیان عزیز هم مانند خیلی‌های دیگر دیدگاه‌های محمدرضا زائری در باب حجاب را نمی‌پسندد. البته نظری که زائری می‌گوید، در عمل سیره تبلیغی بسیاری (از شهیدان مطهری و بهشتی گرفته تا امام موسی‌صدر و...) بوده ولی بسیاری از متفقهین معاصر آن را نمی‌پسندند. 


انتقاد مهدیان از آقای زائری باب مرور چند نکته را برای خود من گشود که فکر می‌کنم ایده خوبی برای ادامه گفتگوهای دینی و اجتماعی باشد.


۱- من هم با مهدیان موافقم درباره‌ی این که  سواد رسانه‌ای اگر برای مردم عادی لازم است ، برای روحانیون و آن کسانی که مرجعیت فکری در جامعه دارند واجب عینی است. یعنی این که نمی‌شود یک منبع معلوم الحال، یک فیلم مجهول الموضوع و مجهول المنبع منتشر کند و بدون معیارهای مرتبط با سواد رسانه‌ای، روحانی و روشنفکر و معلم و سیاستمدار را جو بگیرد و شروع به انتشار بیانیه و اعلامیه و پست و توئیت کنیم.


این احساساتی شدن زود هنگام گرچه موتور محرکه ما دست به قلم‌هاست اما می‌تواند ما را روی ریل دشمنان‌مان قرار بدهد- همان‌طوری که الان ما رسانه‌ها و آدم‌هایی داریم که بخاطر عدم کنترل هیجانات شده‌اند بلندگوی دشمن و دشمن هم روی تعصب دینی‌شان حساب جدی باز کرده است.- 



۲- نباید از یک نظر شاذ ترسید.


نمی‌گویم کسی نقد نکند اما یادمان نرود ، همین نظرات شاذ است که می‌تواند علم را جلو ببرد و آدم‌ها را از جزم و یک جانبه نگری نجات دهد. دیدگاه زائری در مورد حجاب اسلامی از این بُعد هم قابل احترام است و هم لازم.


۳- دعوی آقای زائری این نیست که وقتی عدالت اجتماعی و اقتصادی محقق نشده، کسی نباید مطالبه حجاب کند و یا این که عده‌ای اگر برهنه وسط خیابان آمدند، کسی حق تعرض به آن را ندارد.


 این برداشت مغلطه است. 


بحثی که جناب زائری کرده و شاید حتی جنبه دینی هم داشته باشد؛ درباره تاثیر "روش" جلوگیری و احیانا تالی فاسد‌های آن است که گاهی اصل مقوله امر و نهی را به بطلان می‌کشاند.چرا بد امر به معروف کردن گاهی خودش منکر است.


 برخی از این مباحث که نه در جمهوری اسلامی بلکه از صدر اسلام محل اختلاف بوده عبارت است از:


الف) صلاحیت تشخیص ارشاد کننده و نحوه انتخاب کردن یک بد حجاب برای تذکر  از میان خیل شل حجاب‌ها


ب) اجازه‌ی برخورد به ویژه توسط مامورین ذکور


ج) حوزه حریم خصوصی که درباره‌ی آن اختلاف وجود دارد


د) حدود تعزیر و اجازه‌هایی که باید تعزیر کننده برای تادیب،جلب یا تنبیه داشته باشد.


ه) مبنای احضار و تشخیص سرباز احضار کننده


و) نحوه برخورد مجری قانون در صورت مقاومت مجرم


ز) و شاید از همه مهمتر این که به دلیل فراوانی بزه جلب افراد گناهکار معمولا ختم به محاکمه نمی‌شود و قاضی صالح قانون‌دان آن افراد را محاکمه نمی‌کند پس کل فرآیند تذکر و برخورد و محاکمه و تعهد و تنبیه و آزادی افراد توسط کسی انجام می‌شود که صلاحیت این کار برای او تعریف نشده و این واگذاری یک امر قضایی اسلام به افرادی است که ذاتا مسئولیت دیگری دارند و فقها می‌دانند حکم این کار چیست؟ و این در حالی است که شرع و قانون هیچ مسئولیتی برای مجازات و اقامه حدود بدون حکم قاضی به ضابط انتظامی نداده است .

فلذا اگر قرار نباشد جلب افراد بی حجاب به اجرای دادگاه صالحی منجر شود و گشت ارشاد مثل مترسک افراد را با برخورد با برخی متخلفین بترساند. نه تنها این عمل مطلوب نیست؛ بلکه ممکن است به جری شدن جامعه و بی‌اثر شدن اقدامات مفید منجر شود.

اسلام عقلانی و اخلاقی تشیع نشان می‌دهد، وجوب امر به معروف منوط به نتیجه‌ی مطلوب است و الا سکوت و قیام اهل بیت و علمای دین در مقاطع مختلف تاریخ به هیچوجه قابل توجیه نیست.


ما نمی‌توانیم برای اقامه‌ی یک واجب چند گناه بکنیم و این معیاری است که بر اساس آن فقهای عزیز ما راه خودشان را از جمود برخی مذاهب که مثل آب  خوردن در آن به بهانه‌ی اقامه حدود گردن می‌زنند و دست می‌برند و سنگسار می‌کنند ، جدا کرده‌اند.

  • یه پلاک
  • شنبه ۷ بهمن ۹۶

گشت ارشاد

اشتباه فاحش آقای زائری در ماجرای حجاب


آقای زائری عزیز که الحمدالله هم نگاه بلندی به مسائل اجتماعی دارند و هم اهل استدلال و منطق هستند مدتهاست درباره حجاب موضع شاذی را مطرح می کنند که به نظر می رسد دارای یک اشکال اساسی "شناختی" است و ظاهرا هم مورد عنایت شان نیست.


اخیرا هم فیلمی درشبکه اجتماعی شان منتشر کردند که نشان می دهد مامورین ناجا یک خانم کاملا بی حجاب را با اصرار و الحاح سوار خودروی پلیس می کنند و آقای زائری نوشتند: " با ترویج دین به سبک ترویج نماز مدیر چسب هل و ترویج حجاب گشت ارشاد، به خدا نیازی به آمریکا نداریم..."


⭕️آقای زائری روحانی خوش فکری است و اگر فرد دیگری غیر ایشان بود به حساب تالم خاطر ناشی از فیلم می گذاشتیم. اما نوشته های قبلی ایشان هم نشان می دهد، هیجانی نیستند و نگاه شان به گشت ارشاد همان است که نوشتند.


نقد به ایشان و این طرز فکر، فراتر از هیجان ناشی از فیلم است. مساله این است که ما چه فهمی از گشت ارشاد داریم؟


⭕️اهم استدلال برادر زائری و هم فکران ایشان بدین نحو است:


یکم. مبارزه با حجاب اولویت اول نیست. اولیت اول مثلا مبارزه با فساد اقتصادی است.

دوم. بجای گشت ارشاد باید فرهنگ جامعه را اصلاح کرد و بی حجابی معلول است نه علت.

سوم. حجاب اجبار نیست.


⭕️واقعیت ماجرا این است که  اشکال عمده این تحلیل، عدم تفکیک میان "حقوق فرد" با "حقوق جامعه "است. از اینجهت علیرغم اینکه هر سه اشکال برادر زائری عزیز دقیق است اما هیچ ارتباط منطقی به گشت ارشاد ندارد. 


⭕️چرا؟

مقدمه کلی اینکه ایشان حجاب را یک امر فردی گرفتند و این بزرگترین خطای تحلیلی شان است که مدام نیز تکرار می شود. همین که حجاب را با نماز جماعت اجباری یکی دانستند، نشانه همین خطاست. 

واقعیت ماجرا اینطور است که آقای زائری عزیز تصور کردند قرار است با گشت ارشاد بی حجابی را باحجاب کنیم.

 

⭕️حجاب دو وجه دارد امر فردی و حیث اجتماعی. گشت ارشاد را باید از حیثیت اجتماعی تحلیل کرد. به سخن دیگر اگر بحث از حجاب فردی باشد، طبیعی است که راهش گشت ارشاد نیست. 


اما گشت ارشاد صیانت از یک هویت اجتماعی است نه باحجاب کردن یک فرد. در همه جای عالم حق جامعه بر حق فرد اولی است؛ این از مسلمات حقوق بشرست. 

به قاعده دموکراسی نیز اگر خطای یک فرد به ضرر جامعه باشد باید مقابل آن ایستاد. از این منظر آیا بی حجابی و برهنه شدن در خیابان فارغ از ارزش گذاری دینی، خلاف دموکراسی نیست؟

 

⭕️از سوی دیگر مخالفان گشت ارشاد به این سوال ساده باید پاسخ دهند که بالاخره حجاب یک اصل دینی است یا خیر؟ اگر اصلی دینی است آنگاه جامعه اسلامی نسبت به این اصل دینی چه وظیفه ای دارد؟ اینجاست که باید گفت کار فرهنگی و زیربنائی و غیره سرجای خودش بااهمیت است و اولی است، اما ضرورت قهریه را نفی نمی کند. مگر می شود امری را مذموم بدانیم اما قهریه را حذف کنیم؟


🔞عرض اعتذار از مخاطب محترم؛ مجبورم مثال حدی بزنم. از آقای زائری محترم باید سوال کرد اگر خانمی کاملا برهنه به خیابان آمد باید چه کرد؟ طبیعی است که می گویند باید برخورد شود. آیا با این برخورد می خواهند خانم سراپا برهنه را باحجاب کنند؟ خیر. می خواهند جامعه را صیانت کنند. اگر حین برخورد داد و فریاد کرد و یکی فیلم گرفت، بازهم نظرشان تغییر نمی کند. 

حالا باید پرسید معیار برهنگی چیست؟ ما تعیین می کنیم یا اسلام؟ چرا فکر می کنیم اگر زن یا مردی در خیابان کامل برهنه شدند خلاف است ولی اگر روسری اش را برداشت قابل تحمل است؟ با کدام حجت دینی؟


⭕️این حرف که مبارزه با حجاب مساله اصلی نیست هم حرف درستی است اما بازهم رد گشت ارشاد نیست. بله؛ مساله اصلی ما عدالت است و مبارزه با ظلم و چه و چه. کسی از گشت ارشاد به عنوان یک مساله اصلی دفاع نمی کند هرچند اگر حجاب را از جهت اثرش روی روان جامعه تحلیل کنید ضرورت ماجرا بیشتر و مساله متفاوت می شود؛ با این حال نقد گشت ارشاد ارتباطی به مساله اصلی و فرعیش ندارد. الان اگر همان خانم برهنه به خیابان آمد چه کنیم؟ برویم سراغ مبارزه بافساد اقتصادی؟ بله خنده دارست.


✅خلاصه اینکه ضرورت گشت ارشاد روشن است. از گشت ارشاد بجهت حیثیت اجتماعی اش دفاع کنیم و البته کارهای ناکرده زیربنائی در حوزه حجاب را هم مطالبه کنیم.

به قلم : حسین مهدیان

  • یه پلاک
  • دوشنبه ۲ بهمن ۹۶

🌟حکایت عجیبیست
رفتار ما آدم ها را خدا می بیند و فاش نمی کند.
مردم نمی بینند و فریاد می زنند.

🔊 می خواهم اینجا از
👀 دیده ها و
👂شنیده ها و
📚خوانده هایم
بنویسم.